W zamian za psychologię głębi powstał behawioryzm. Był to początek XX wieku. Jednak wyraźnie społeczna teoria poznawcza powstała około lat 70. XX wieku. Ponieważ skupiają się na nabytym zachowaniu. Obie te teorie, społeczna teoria poznawcza, dodatkowo z behawioryzmem, to dwie teorie w psychologii, które koncentrują się na uczeniu się. Oba te punkty widzenia próbują wyjaśnić, w jaki sposób zachowanie się uczy się, a następnie wzmacnia lub zmniejsza z biegiem czasu.
W ramach tych dwóch poglądów wiele koncepcji jest identycznych, a ich zastosowanie i wkład w ludzkie zrozumienie i poprawę społeczeństwa są równie istotne. Choć zajmują się tym samym tematem, ich podejście i ideologie są zupełnie inne. Obie teorie są eksperymentowane na różne sposoby. Co więcej, w obecnych czasach oba mają różne zastosowanie w żywym lub rzeczywistym życiu. W kolejnych częściach omówimy więcej o społecznej teorii poznawczej i behawioryzmie, a także o tym, czym się różnią.
Społeczna teoria poznawcza a behawioryzm
Różnica między społeczną teorią poznawczą a behawioryzmem polega na tym, że Albert Bandura jest zwolennikiem tego pierwszego. Z kolei B.F. Skinner, Ivan Pavlov i John Watson są zwolennikami behawioryzmu. Uczenie się odbywa się poprzez interakcję czynników środowiskowych, behawioralnych i osobistych w Społecznej Teorii Poznawczej. Jednak w przypadku behawioryzmu odbywa się to poprzez czynniki środowiskowe. Chociaż społeczna teoria poznawcza jest teorią uczenia się, behawioryzm jest rodzajem podejścia psychologicznego. Można to jednak również uznać za teorię uczenia się.
Eksperyment Bobo Doll Alberta Bandury jest przykładem ramowych eksperymentów w Społecznej Teorii Poznawczej. Podstawowe koncepcje Społecznej Teorii Poznawczej obejmują uczenie się przez obserwację, triadyczne wzajemne określanie i samoskuteczność. Behawioryzm to koncepcja psychologiczna, a także teoria uczenia się.
Behawioryzm jest wykorzystywany w diagnostyce chorób psychicznych, w tym depresji. Behawioryzm opiera się na eksperymentach w ramkach, takich jak „Mały Albert”, eksperymenty z psami Pawłowa oraz eksperymenty Skinnera z gołębiami i szczurami. Behawioryzm to koncepcja psychologiczna, a także teoria uczenia się. U podstaw behawioryzmu leżą warunkowanie klasyczne, zachowanie bodziec-odpowiedź i inne koncepcje behawioralne.
Tabela porównawcza między społeczną teorią poznawczą a behawioryzmem
| Parametry porównania | Społeczna teoria poznawcza | Behawioryzm |
| Zwolennik | Alberta Bandury. | B.F. Skinner, Ivan Pavlov i John Watson. |
| Podanie | Socjalizacja dzieci i modelowanie mediów. | Leczenie chorób związanych z umysłem, takich jak depresja. |
| Oprawione eksperymenty | Eksperyment Bobo Doll Alberta Bandury. | „Mały Albert”, eksperymenty z psami Pawłowa i eksperymenty z gołębiami i szczurami autorstwa Skinnera. |
| Natura | Teoria uczenia się. | Podejście psychologiczne i teoria uczenia się. |
| Podstawowe koncepcje | Obserwacyjne uczenie się, triadyczne wzajemne determinowanie i samoskuteczność. | Warunkowanie klasyczne, zachowanie bodziec-odpowiedź. |
| Uczenie się | Nauka odbywa się poprzez interakcję między czynnikami środowiskowymi, behawioralnymi i osobistymi. | Nauka odbywa się poprzez czynniki środowiskowe. |
Czym jest społeczna teoria poznawcza?
Albert Bandura zaproponował tę teorię w swojej książce „Społeczne podstawy myśli i działania: społeczna teoria poznawcza”. Ta książka została opublikowana w 1986 roku. Teoria ta różni się od innych teoretyków społecznego uczenia się i behawiorystów tym, że kładzie większy nacisk na czynniki poznawcze.
Mimo że Bandura jest behawiorystą, przyjmuje inne podejście do uczenia się nowych nawyków niż ortodoksyjni behawioryści. Jego zdaniem uczenie się przez obserwację to sposób, w jaki ludzie nabywają nowych zachowań. Połączenie czynników poznawczych i kontekstowych wpływa na prawdopodobieństwo powtórzenia się tych działań.
Ponadto Bandura postrzega ludzi jako posiadających kompetencje i sprawczość. Co więcej, użył terminu „samowystarczalność”. Odnosi się wyłącznie do wiary we własny potencjał do wytwarzania i odpowiedniego działania w danej sytuacji. Uczenie się odbywa się w wyniku mechanizmu znanego jako triadyczny determinizm wzajemny, w którym zachowania osobiste, cechy i środowisko wpływają na siebie nawzajem.
Czym jest behawioryzm?
Behawioryzm to podejście psychologiczne i podejście do uczenia się, które twierdzi, że zachowanie jest wyuczone przez warunkowanie. W tym procesie środowisko nieustannie wpływa na nawyk, osłabiając go lub wzmacniając.
Chociaż behawioryzm można znaleźć w pismach psychologicznych z końca XIX wieku. Wielu teoretyków wniosło swój wkład w ten zasób wiedzy. Dopiero opublikowanie artykułu Johna Watsona z 1913 roku Psychology as the Behaviorist Views It. Ponadto pisma B.F. Skinnera i Iwana Pawłowa, że stała się dominującą siłą w psychologii.
Jeśli chodzi o psychologię, behawioryzm odrzuca koncepcje, takie jak procesy umysłowe i nieświadome motywacje, które nie są widoczne, zamiast skupiać się na zachowaniu, które można monitorować i kontrolować. Ma to na celu przede wszystkim rozwój psychologii jako nauk przyrodniczych, jak to określają behawioryści.
Główne różnice między społeczną teorią poznawczą a behawioryzmem
Wniosek
Dziedzina psychologii jest bardzo dynamiczna. Składa się z różnych teorii i postulatów, które mają ogromne znaczenie dla zrozumienia podstawowego rodzaju ludzkiego. Różne teorie przedstawiali różni naukowcy i obserwatorzy. Dwie z wielu teorii to behawioryzm, który zasadniczo zajmuje się diagnozą zdrowia psychicznego. Drugim, który omówiliśmy powyżej w artykule, jest teoria społecznego poznania.
Obie te teorie, które omówiliśmy powyżej, kładą nacisk na zachowanie, które można zaobserwować. Skupiają się na zrozumieniu dynamiki stojącej za zachowaniem człowieka. Chociaż w literaturze psychologicznej obie teorie są stosunkowo nowe. Omawiając społeczną teorię poznawczą, należy zauważyć, że zajmuje się ona badaniem interakcji między różnymi czynnikami dotyczącymi zmiany zachowań człowieka. Jedynym mottem behawioryzmu jest przekształcenie faktu psychologicznego w naukę fizyczną lub przyrodniczą.
